In de klas werk ik met de methode “Ik lees met hup en aap” en ik gebruik matrix lezen in de klas. Hier kreeg ik enkele vragen over. Dit is een samenvatting van wat er in het startkatern staat over lettergroep lezen of matrix lezen. Deze techniek bouwt voort op oude technieken die al in de 15e eeuw gebruikt werden.
Matrix lezen of lettergroep lezen is een onderdeel van de Directe SysteemMethode (DSM), een leesmethodiek die gericht is op het verbeteren van technisch lezen door het aanpakken van syntheseproblemen. In deze aanpak worden lettergroepen gebruikt om het leesproces te vergemakkelijken en om een vlotte synthese te bevorderen. Hier zijn enkele kernpunten uit het document over deze methode:
Wat is matrix lezen of lettergroep lezen?
- Matrix lezen draait om het aanbieden van lettergroepen in een gestructureerde manier, vaak gepresenteerd in een matrix. In deze matrix staan klinkers en medeklinkers op de assen, en door combinaties te maken leren leerlingen clusters zoals ek, ak, ik, enzovoort.
- Deze techniek helpt kinderen om niet per letter, maar in grotere gehelen te lezen, wat hun leesvaardigheid en tempo aanzienlijk verbetert.
Voordelen van lettergroep lezen
- Preventie van spellend lezen: Door lettergroepen in te slijpen, wordt het risico op spellend of radend lezen verminderd.
- Vlotte synthese: Het gebruik van herhalende patronen (zoals clusters ek, ik) maakt het voor leerlingen gemakkelijker om woorden zoals rek of lek te lezen.
- Geheugenontlasting: Kinderen hoeven minder individuele letters te onthouden, wat cognitief minder belastend is.
- Oplossing voor coarticulatieproblemen: Dit voorkomt dat kinderen klanken verkeerd aan elkaar koppelen, zoals het foutief verbinden van /b/ en /o/ in het woord boot.
Toepassing in lesmethoden
- Opbouw: Het proces begint met eenvoudige klinker-medeklinker (KM)-groepen en breidt zich geleidelijk uit naar complexere woorden, zoals met dubbele kopjes (br-, fl-) en staartjes (-rk, -lf).
- Praktijkvoorbeeld: Leerlingen oefenen door bijvoorbeeld een matrix dagelijks in de klas door te nemen, waar ze lettergroepen gezamenlijk uitspreken.
- Visuele ondersteuning: Woorden en clusters worden ook in kleurcodering aangeboden om de leesrichting en lettergroepen te benadrukken.
Ik gebruik ze in leerhoekenwerk of in een klein zorggroepje.
- Knip de woordkaartjes uit en lamineer ze0
- Voorzie elk kaartje van een klittenbandbolletje (Velcro) aan de achterkant.
- Lamineer ook de rasters en plaats klittenbandbolletjes in elk vakje.
- Maak eventueel een extra kaart om te controleren.
Ik laat de leerlingen eerst het raster verkennen:
Welke letters en lettergroepjes zie je? Lees ze eens hardop.
Daarna pakken ze een kaartje, lezen het hardop, en plakken het op de juiste plek in het raster.
Klaar? Controleer door alles luidop te lezen en vergelijk met de controlekaart.